System FreeStyle Libre 2, rewolucyjne rozwiązanie do monitorowania glikemii bez konieczności nakłuwania palców, pozostaje kluczowym elementem polityki zdrowotnej Narodowego Funduszu Zdrowia. Od 1 stycznia 2024 roku zasady refundacji zostały znacząco rozszerzone, obejmując nowe grupy pacjentów i wprowadzając zmodernizowane procedury kontynuacji leczenia.
Grupy uprawnione do refundacji
Dorośli z cukrzycą wymagającą intensywnej insulinoterapii
Osoby powyżej 18. roku życia z cukrzycą typu 1 lub 3 (niezależnie od schematu leczenia) oraz pacjenci z cukrzycą typu 2 wymagający minimum trzech wstrzyknięć insuliny dziennie kwalifikują się do 70% refundacji. Warunkiem jest potwierdzenie przez lekarza prowadzącego konieczności intensywnej insulinoterapii w momencie inicjacji terapii
Kobiety w ciąży i połogu
Ciężarne oraz kobiety w okresie połogu z rozpoznaną cukrzycą (w tym cukrzycą ciążową) mają prawo do refundacji niezależnie od liczby przyjmowanych dawek insuliny. W tej grupie obowiązuje dopłata 30% do ceny sensora
Pacjenci z niepełnosprawnością wzrokową
Osoby posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności ze względu na stan wzroku mogą liczyć na 80% refundację, pod warunkiem stosowania insulinoterapii. Ta grupa obejmuje zarówno dorosłych, jak i dzieci powyżej 4. roku życia
Dzieci i młodzież
Dla pacjentów w wieku 4-18 lat z cukrzycą typu 1 lub 3 przewidziano 80% refundację, pod warunkiem dokumentacji co najmniej 8 pomiarów glikemii na dobę w historii choroby
Procedura uzyskania refundacji
Krok 1: Konsultacja z uprawnionym specjalistą
Receptę mogą wystawić lekarze z następujących specjalizacji:
- Diabetologia
- Endokrynologia i diabetologia dziecięca
- Choroby wewnętrzne
- Medycyna rodzinna (w przypadku ciąży)
Wizyta kwalifikacyjna musi zawierać ocenę:
- Wskaźnika HbA1c
- Częstości epizodów hipoglikemii
- Dotychczasowej skuteczności kontroli glikemii
Krok 2: Realizacja zlecenia
Po otrzymaniu e-recepty z odpowiednim kodem refundacyjnym (R.05.01 lub R.05.02), pacjent może zrealizować zamówienie:
- Online przez platformę diabetyk24.pl – wymagane podanie 13-cyfrowego numeru zlecenia i numeru PESEL
- W stacjonarnych punktach partnerskich (np. ortomedico.pl)
- Telefonicznie pod numerem infolinii wskazanej na stronie producenta
Krok 3: Okresowa weryfikacja
Kontynuacja refundacji wymaga oceny przez lekarza po 4-6 miesiącach od rozpoczęcia terapii. Kryteria obejmują:
- Czas w zakresie docelowym (TIR 70-180 mg/dl) powyżej 70%
- HbA1c <7.5%
- Aktywność sensora przez ≥75% okresu użytkowania
Finansowanie i limity
Poziomy refundacji
| Grupa pacjentów | Kod refundacyjny | Poziom refundacji | Dopłata pacjenta |
|---|---|---|---|
| Dzieci 4-18 lat | R.05.01.01 | 80% | 51 zł |
| Niepełnosprawni wzrokowo | R.05.01.03 | 80% | 51 zł |
| Dorośli na intensywnej IT* | R.05.02 | 70% | 76,50 zł |
| Kobiety w ciąży/połogu | R.05.01.02 | 70% | 76,50 zł |
Ograniczenia w korzystaniu z refundacji
- Maksymalnie 3 sensory miesięcznie (6 sztuk na receptę dwumiesięczną)
- Średni miesięczny limit pasków do glukometru:
- 25 sztuk dla R.05.02
- 50 sztuk dla pozostałych kodów
Przekroczenie limitu pasków skutkuje 6-miesięcznym zawieszeniem prawa do refundacji sensorów
Nowości w 2025 roku
Rozporządzenie z 13 października 2023 wprowadziło:
- Możliwość wystawiania zleceń przez lekarzy POZ
- Elektroniczną weryfikację danych przez system eWUŚ
- Automatyczne przedłużenie ważności recept przy utrzymaniu kryteriów TIR
Prof. Maciej Małecki, prezes Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, podkreśla: “Rozszerzenie dostępu do nowoczesnych systemów monitorowania glikemii to milowy krok w poprawie jakości życia pacjentów. Kluczowe jest jednak ścisłe przestrzeganie zaleceń terapeutycznych”
Praktyczne aspekty użytkowania
Korzyści kliniczne
Badania opublikowane w NEJM (2022) wykazały
- Redukcję HbA1c o 0,5% w ciągu 6 miesięcy
- 32% spadek epizodów nocnych hipoglikemii
- Wydłużenie czasu w zakresie docelowym o 2,8 godziny/dobę
Techniczne wymagania
Aplikacja FreeStyle LibreLink działa wyłącznie na:
- Smartfonach z Androidem 8.0+ lub iOS 14.0+
- Urządzeniach z technologią NFC i aktywnym połączeniem internetowym
Pełną listę kompatybilnych modeli można sprawdzić na www.freestyle.abbott/pl-pl w sekcji “Zgodność aplikacji”
Wyzwania i kontrowersje
Główne problemy zgłaszane przez pacjentów obejmują:
- Trudności w uzyskaniu terminowej wizyty kontrolnej
- Niejasności w interpretacji limitów paskowych
- Różnice w interpretacji przepisów między województwami
Organizacje pacjenckie apelują o:
- Ujednolicenie procedur w całym kraju
- Wprowadzenie okresu przejściowego dla przekroczeń limitów
- Rozszerzenie refundacji na osoby z cukrzycą typu 2 nie wymagającą insulinoterapii
Podsumowanie
System refundacji FreeStyle Libre 2 ewoluuje w kierunku większej dostępności, pozostawiając jednak istotne wyzwania organizacyjne. Pacjenci powinni szczegółowo dokumentować wyniki leczenia i regularnie konsultować się z diabetologiem, by utrzymać prawo do kontynuacji terapii. Aktualne informacje można śledzić na:
- www.freestyle.abbott/pl-pl/refundacja.html
- www.diabetyk24.pl/jak-zlozyc-zamowienie
Przyszłość systemu zależy od wyników trwających badań nad długoterminowymi efektami stosowania FGM oraz presji społecznej na dalsze rozszerzanie kryteriów dostępu
